Co zdarzyło się 160 lat temu w zwierzynieckiej oberży?
Po zwycięskiej bitwie Powstania Styczniowego, która miała miejsce 3. września 1863 roku pod Panasówką: “W Zwierzyńcu lokowano rannych w prywatnych domach, układano w szkolnej izbie kościoła na wodzie, w niedawno odbudowanym po pożarze młynie, jednocześnie pospiesznie przygotowywano sale na przyjęcie rannych w murowanej piętrowej oberży. W tym przydrożnym zajeździe (4. września) umierał o świcie dzielny major Edward Nyary. […] Była piąta rano i za oknem niebo pojaśniało zorzą, zapowiadając jeszcze jeden pogodny dzień, ale głowę majora ogarniała ciemność. Otoczyli go kołem najbliżsi towarzysze. “Eljen Lengyelorszag!” - “Niech żyje Polska!” - usłyszano ostatnie słowa. Żegnali go kolejno wszyscy węgierscy huzarzy, wspominali wojenną drogę swego przywódcy. Hrabia Edward Nyary pochodził ze znanego na Węgrzech starego, arystokratycznego rodu. […] Uczestniczył w wojnie krymskiej, w walce z Rosjanami zdobył odznaczenia za męstwo, awansowano go do stopnia majora. Jako żołnierz wolności wspierał we Włoszech Garibaldiego, stale wśród bliskich mu polskich żołnierzy. Już od marca uczestniczył w powstaniu styczniowym, był współorganizatorem oddziałów galicyjskich, walczył też w zgrupowaniach Leszka Wiśniowskiego, Edmunda Różyckiego, Marcina Borelowskiego. Bitwą pod Panasówką kończył swoją wojenną drogę. Śmierć majora poruszyła wszystkich, nie tylko Węgrów, a przecież umierało wielu.” podaje autorka książki “Lasy nasze fortece”, Halina Matławska.
Mogiła majora Nyarego i pomnik powstańczy, znajdujące się niedaleko oberży, zostały odnowione w 2022 roku dzięki środkom Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Handlu Węgier z udziałem Ambasada Węgier / Varsói Magyar Nagykövetség, Instytut Liszta Warszawa - Liszt Intézet Varsó i Gminy Zwierzyniec.
Oberża stoi w milczeniu jako strażnik historii. To nie tylko budynek – to nasza dusza, nasza tożsamość. W każdym jej kamieniu tkwi historia, a jej zachowanie jest naszym obowiązkiem wobec przyszłych pokoleń.
Podziel się tą opowieścią z innymi, bo jej znajomość pomoże chronić ten wyjątkowy obiekt. Twój udział ma ogromne znaczenie dla zachowania naszego dziedzictwa!
Zdjęcie przedstawiające budynek zwierzynieckiej oberży, w oryginale czarno-białe, udostępnione dzięki uprzejmości Towarzystwa Miłośników Zwierzyńca dla uświetnienia obchodów 430-lecia Zwierzyńca, zostało pokolorowane przez sztuczną inteligencję.
©MJP
Powiązane posty:
- Deptak dawniej
- Po co nam zabytki?
- Stara Szkoła - Znasz kogoś, kto do niej chodził?
- Metryka Zwierzyńca cz. 6
- Powstańczy szpital
Udostępnij ten tekst na Facebooku: Udostępnij na Facebooku
